Κυριακή 4 Ιανουαρίου 2009

Οι Βάκχες του Ευριπίδη από το «Πορεία»



Μετάφραση: Γιώργος Χειμωνάς
Σκηνοθεσία/ Σκηνικά:
Renate Jett
Φωτισμοί: Felice Ross
Κοστούμια Philine Rinnert
Μουσική:
Sylvain Jacques
Δραματουργική επεξεργασία:
Miron Hakenbeck
Παίζουν:
Δημήτρης Τάρλοου,
Jürgen Stössinger,
Απόστολος Πελεκάνος,
Ναταλία Καποδίστρια
Νίκος Ελευθεριάδης,
Βlaine Reininger,
Ιωάννα Κανελλοπούλου,
Εύα Κεχαγιά,
Ελίτα Κουνάδη,
Γιώργος Μωρόγιαννης,

Πόσο έτοιμος είσαι να αποδεχτείς το νέο που έρχεται, ειδικά αν είσαι απόλυτα βολεμένος και με τάξη υποταγμένος θιασώτης του παλιού;
Είναι μια από τις ερωτήσεις που σου ‘ρχονται αυθόρμητα παρακολουθώντας αυτή την όχι και τόσο πειραματική προσέγγιση των Βακχών.
Και δεν είναι πειραματική ακριβώς γιατί είναι απόλυτα ακριβής και στερεή στο σήμερα που θέλει να προσεγγίσει.
Κατ αρχάς επιτέλους μια αναπαράσταση αρχαίας τραγωδίας σε κλειστό χειμωνιάτικο χώρο. Δεν μπορώ να καταλάβω το νεόκοπο ταμπού οι τραγωδίες να παίζονται μόνο σε αρχαία θέατρα και μόνον καλοκαίρι. Εκτός κι αν οι αρχαίοι τραγικοί είναι τελικά μια τουριστική ατραξιόν και τα περί διαχρονικότητας είναι απλά σάλτσες για τις συνεντεύξεις των σκηνοθετών.
Κι αυτές οι Βάκχες δεν περιέχουν καμιά σάλτσα ,κανένα τερπίτι εντυπωσιασμού, απλά σου απλώνουν το χέρι για να σε οδηγήσουν αβίαστα στα τρίσβαθα της ψυχής σου, ζητώντας σου να λυτρωθείς μαζί τους , να απελευθερωθείς από κατασκευασμένα δεσμά και τελικά να ανατριχιάσεις από την επικαιρότητα του μηνύματος που κομίζουν.
Ο Διόνυσος δεν είναι ένας , είναι δύο είναι το συν και το πλην των κανόνων της πίστης ,είναι μια μορφή εξουσίας που οφείλει να σε περικυκλώσει από όλες τις μπάντες. Και ο Κάδμος ένα αντρίκελο συναισθηματικής σιωπής. Ο Τειρεσίας είναι η φωνή της δυσλεκτικής στις μέρες μας πνευματικής και ηθικής νομενκλατούρας, την ακούς αλλά δε σε αφορά. Αν και εμπεριέχει αλήθεια, η διατύπωση κι η εκφορά του λόγου σε κουράζει, σε απομακρυνθεί τελικά τον αγνοείς με ενόχληση, επιλέγοντας παράλληλη πορεία σφαλμάτων μόνο λίγο πιο φτηνιάρικων και κίτρινων για να νιώθεις ο καλύτερος.Κι ο χορός των Βακχών (εξαιρετική η ιδέα του τρίο των κοριτσιών ,αρχετυπικά τα 3 συστατικά της έκστασης σε αντιπαραβολή με την επιθυμία και την στιγμιαία ηδονή) με το ένστικτο ακολουθεί και περιγράφει, συμμετέχει, δολοπλοκεί και στεγνά ανακοινώνει τα καθέκαστα σαν εκπομπή life style που αναγκάζεται να περιγράψει ένα έκτακτο πολιτικό γεγονός.
Τέλος ο Πενθέας είναι το σήμερα μας, στην ευαισθησία που εμπεριέχει η μοναξιά του ιντερνετ, στη μη συμμετοχή αλλά ταυτόχρονα στην εσωτερική ανάγκη για την ανακάλυψη. Παρενδυτικός όπως οι ταυτότητές στα chat rooms, περίεργος να δει, φοβισμένος να εμπλακεί, σαν μέλος στο facebook μιας βακχείας που υπάρχει, αλλά την κρατά σε απόσταση ασφαλείας δηλώνει μόνο μέλος του group φοβάται το περισσότερο, αδυνατεί να υποστηρίξει τον υφέρποντα ναρκισσισμό του, καλύπτει την εγωπάθειά του, αυτοκαταστρέφεται από την απειρία του στον κοινωνικό χειρισμό και τέλος η Αγαυη η σιωπηλή πλειοψηφία του καναπέ που άγεται και φέρεται από ένα οργισμένο συλλογικό ασυνείδητο, φαινομενικά αθώα, αλλά απολύτως υπόλογη για την έκρυθμη αυτή κατάσταση.
Θεωρώ εξαιρετικά επιτυχημένη την παράσταση αυτή,γιατί ενώ σέβεται την υπέροχη μετάφραση του Χειμώνά, όχι μόνο δεν παρεκκλίνει, αλλά είναι ένα γενναίο άλλοθι ,στο πόσο χρήσιμες είναι οι αναθέσεις σε αλλοδαπούς σκηνοθέτες, των «σα εκ των σων» της πολιτισμικής μας κληρονομιάς προκειμένου η σχέση μας με τον λόγο των αρχαίων τραγικών να δέσει, να μας αφορά, να μας υπερβαίνει και να μη σταματά στην συντακτική και γραμματολογική επεξεργασία του κειμένου για να πάρουμε καλό βαθμό στα Αρχαία. Επίσης είναι μια χαμηλόφωνη απάντηση στις καλοκαιρινές επηρμένες Βάκχες του κου Μοσχόπουλου (η έτσι το είδα εγώ) που ως πρόθεση είχαν κάποιο νόημα αλλά ως εκτέλεση προδόθηκαν από την τελική εφαρμογή της παραγωγής.

Στα + το εξαιρετικό πρόγραμμα της παράστασης
Στα – η πολύ μικρή διάρκεια της και η απειρία στο σωματικό του έλεγχο του κου Νίκου Ελευθεριάδη.



Δεν υπάρχουν σχόλια: